«جایی هستم نمی‌تونم وب‌کم روشن کنم، وب‌کم خرابه، کیفیت تصویر پایینه، وضعیت اینترنت بده، فقط میتونم بنویسم، از ویس دادن متنفرم!» عذرهای دائم و غیرموجه آشنایی که این روزها در فضای مجازی خیلی به گوشمان خورده است!ترس از مورد قضاوت قرار گرفتن، مسخره شدن حتی در فضای مجازی هم گریبانگیر مبتلایان به اضطراب اجتماعی است.
پنهان شدن پشت گوشی؛ راهبردی ناکارآمد!
در دوران خانه‌نشینی بارها شاهد اضطراب یا هراس در جلسات مجازی در اسکایپ یا هر بستری، به شکل جدی‌تری هستیم. مراجعانی که به دلایل ساختگی از برقراری ارتباط تصویری اجتناب کرده‌اند یا نوشتن چندین صفحه متن را به ارسال یک ویس ترجیح می‌دهند! حتی پس از اصرار فراوان، بالاخره با صدای آهسته، لرزان و لحنی نامطمئن، ویسی ارسال می‌کنند که وجود اضطراب از تک‌تک کلمات ادا شده، احساس می‌شود! علائم نوینی از اضطراب اجتماعی که خود را در بستر وب نشان می‌دهند. ترس از قضاوت شدن، مورد تحقیر و تمسخر قرار گرفتن تصویر و حالات چهره‌ی فرد یا لحن صدای او، موجب می‌شود تا از ارسال محتوا در این درگاه‌ها اجتناب کند. افراد مبتلا به نحوی از شرایط قرنطینه استفاده می‌کنند و اضطراب خود را پشت صفحه گوشی، در قالب ارسال پیام‌های کوتاه متنی، پنهان می‌کنند.
مواجهه با جامعه‌ی مجازی، روی دوم سکه
در شرایط قرنطینه خانگی که امکان ملاقات‌های اجتماعی حضوری، یا به عبارت دقیق‌تر امکان مواجهه مستقیم با منبع اضطراب در خارج از دنیای مجازی برای مبتلایان وجود ندارد، یکی از بهترین جایگزین‌ها برای کمک به درمان، استفاده از بسترهایی همچون اپلیکیشن‌هایی مانند زوم، اسکایپ و ادوب کانکت است. شرکت در جمع‌های مجازی به همراه ارسال مداوم صدا و تصویر مانند تمرینی برای مقابله با اضطراب ناشی از حضور در جمع، بدون ترس از قضاوت شدن است. بهتر است اعضای این گروه‌ها از پیش، در جریان اضطراب فرد قرار بگیرند و به آن‌ها توصیه شود که از نشان دادن هر گونه واکنشی که ممکن است برای فرد معنای قضاوت شدن یا مسخره شدن را بدهد، حتی هرگونه شوخی که از نظر آن‌ها بی‌اهمیت است، اجتناب کنند. این گروه‌ها می‌تواند شامل جلسات درمانی، گروه‌های حمایت‌گر و یا جمع‌های دوستانه باشند.
با این حال در این دوران، اغلب مشاغل و حرفه‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها و … از بستر وب به بهترین نحو برای رسیدن به شرایطی مشابه به دوران پیش از کرونا استفاده می‌کنند. این بستر چنان کارایی از خود نشان داده است که به عقیده بسیاری، بازگشت به شرایط پیش از کرونا، حتی پس از پایان پاندمی، کاری نشدنی است. همانند سایر حرفه‌ها، استفاده از بستر فضای مجازی در جلسات روان درمانی نیز به خوبی کارآیی خود را تا کنون ثابت کرده است. حضور مراجع در محیط امن و آرام خانه، کم شدن هزینه های رفت و آمد، کاهش استرس های ناشی از رفت و آمد و حضور در محیط کلینیک از مهم‌ترین مزایای استفاده از ارتباطات مجازی است. بنابراین مهارت درمانگران در هدایت کسانی که دچار اضطراب اجتماعی هستند، نقش مهمی ایفا می‌کند.
